BALKANIZATION OF MEDIA: RAMP ON THE PATH OF EUROPEAN INTEGRATION

Article author: 
Darko Tadić
Year the article was released: 
2016
Edition in this Year: 
2
Article abstract: 

BALKANIZATION OF MEDIA: RAMP ON THE PATH OF EUROPEAN INTEGRATION
The dramatic changes in the political, social and economic transformation of Western Balkans countries have brought the tectonic disturbances in the earlier system of mass media operations in these societies. The process of worldwide globalization, a strong influence of the Internet and electronic communications, and development of new communication technologies had not brought the expected improvement in work of the media. On the contrary, after the traumatic experience of the nineties, the media in the Balkans show retrograde signals of closure, xenophobia, localism, and low professional and technological progress. 
These negative processes in the field of media and information business significantly hinder the integration of these countries on the path to Europe, introducing the notion of Balkanization of the media in everyday media practice. Lack of understanding of the media business pushed the Balkan countries on the periphery of the global media scene. Bearing in mind the specific historical, political, economic and cultural patterns in this region, the media in the Balkans have become hostage to the ruling elite, and therefore were reduced to the function of the simple service to transfer messages without major contributions to the progress of societies in which they operate.

The only way out of this situation is a profound and radical transformation of the Western Balkans in the political, economic and cultural spheres, providing greater and more authentic contribution to European and world road to global society, which will create conditions for equal membership of these countries in the global society of the future. This transformation can be achieved by better education of employees in the media, better transparency of media ownership, magnification of media outlets owned by citizens (independent media) and greater technological literacy of the general population through systematic work in the educational system of these countries.
Key words: the Balkans, media, information, balkanization, integration, communication

BALKANIZACIJA MEDIJA: RAMPA NA PUTU EVROPSKIH INTEGRACIJA
Apstrakt: Dramatične promene koje su zemlje Zapadnog balkana pretprele krajem prošlog i početkom ovog veka, u političkom, društvenom i ekonomskom preobražaju ovih društava, donele su i tektonske poremećaje u dotadašnjem sistemu medijskog informisanja. Proces globalizacije medija, snažan uticaj interneta i elektronskih komunikacija, i njhova uloga u društvenim procesima na svetskom nivou, nije donela očekivano poboljšanje u sistemu infromisanja i rada medija na Balkanu. Baš suprotno, nakon traumatičnih iskustava devedestih godina, na početku XXI veka pa sve do danas, mediji na balkanu pokazuju retrogradne signale zatvaranja, ksenofobije, lokalizma, niskog profesionalnog i tehnološkog napretka, što medijsku scenu Zapadnog balkana gura na marginu evropske i svetske medijske scene. 
Ovi negativni procesi u oblasti medija i informisanja znatno otežavaju integraciju ovih zemalja na putu ka Evropi, uvodeći pojam balkanizacije medija u svakodnevnu medijsku praksu. Nerazumevanje suštine medijske delatnosti, kao trasformaciju unvierzalne kominuikacije i delovanja medija po modelu Makluanovog globalnog elektronskog “sela” budućnosti, kao i veliko tehnološko i kadrovsko zaostajanje na ovom planu, guraju zemlje Balkana na periferiju svetske medijske scene. Imajući u vidu i specifične istorijske, političke, ekonomske i kulturne obrasce na ovom prostoru, mediji na Balkanu su postali talac vladajućih elita, a samim tim su se sveli na funkciju prostog servisa za transfer poruka, bez većeg doprinosa napretku sopostvenih društava u kojima deluju. 
Jedini izlaz iz ovakve situacije “balkanizovanih medija” i niskog kvaliteta javnog informisanja, predstavlja duboka i korenita transformacija zemalja zapadnog balkana na političkom, ekonomskom i kulturnom planu, davanjem većeg i autentičnog doprinosa evropskom i svetskom putu u globalno društvo, čime će se steći uslovi za ravnopravno članstvo ovih zemalja u globalno elektronsko društvo budućnosti. Ova transformacija se može postići boljom edukacijom zaposlenih u medijima, tranparetnošću vlasničke strukture medija, povećeanjem broja medija u vlasništvu građana (nezavisni mediji) i većom tehnološkom pismenošću opšte populacije kroz sistemski rad u obrazovnom sistemu ovih zemalja.
Ključne reči: Balkan, mediji, informisanje, balkanizacija, integracije, komunikacija